Ne Corona, Ne Çip Krizi… Asıl Konu Kripto Para!

Merhaba değerli okuyucularım. 2020 yılının başından beri ülkemizin en önemli gündemi Corona, bir diğer adı ile Covid-19 Virüsünün sebep olduğu salgın hastalık. Ve bu salgın hastalığın de tetikleyicisi olduğu bir diğer gündem ise Çip Krizi idi. Bu yazımızda ise ne Corona virüsünden ne de çip krizinden bahsedeceğiz. Bu yazımızın asıl konusu Kripto Para. Sözü daha fazla uzatmadan konumuza geçelim. Bakalım bu kripto para ne imiş?

Kripto Para Nedir?

Kısaca anlatmak gerekirse (diğer adı kripto varlık ) yapılacak olan işlemleri güvence altına almak amacıyla şifreleme yani kriptografi kullanan, nakit ve emtiaya (altın, gümüş vb) alternatif olarak tasarlanmış dijital varlıkların hepsine denilmektedir.
Kripto paralar tamamen sanaldır. Aslında Bir çeşit döviz olarak kabul edilseler de merkeziyetsiz bir yapıda oldukları için denetlenmeleri, kontrol edilmeleri resmi makamlar tarafından imkânsızdır.
Her bir kripto para farklı teknolojiler ile şifrelenmiş merkeziyetsiz yani dağıtık bir muhasebe defteri (ledger) olarak da adlandırılan blok zincir tarafından kontrol edilmektedir.
Günümüzde aktif olarak bilinen ve kripto paralar arasında en değerlisi olan ilk kripto para Bitcoin dir. Bircoin dışında geliştirilen diğer coinlerin hepsine alt coin denilmektedir.

Kripto Paranın Tarihçesi

Aslında kripto paranın tarihçesi Bitcoinden de önceye dayanıyor. Nasıl mı? Amerikalı David Chaum 1983 yılında eCash isimli kripto parayı tasarlardı. 1995 yılında ise digicash üzerinde eCash isimli kripto parayı gerçekleştirdi.
Bunun üzerine 1996 da NSA yani Amerikan Ulusal Güvenlik Dairesi Anonim Kripto Para Nasıl Basılır isimli bir bildiri yayınladı. Elbette bununla bitmiyor. 1998 yılında Wei Dai isimli biri “b-money” adı verilen anonim- merkezsiz kripto parayı anlatan bir bildiri yayınladı.
1998 yılı kripto paranın dönüm noktası oldu. Bildiriler, çalışmalar vs derken 2009 yılında Satoshi Nakomoto isimli bir genç (gerçek ismi mi değil mi kimse bilmiyor) SHA-256 şifreleme algoritmasını kullanan “ispatlanmış emek” mekanizması ve blok zinciri kullanarak ilk yarı-anonim (kim ödedi-ödendi bilinemiyor ama hangi hesaptan hangi hesaba ödendi herkes görebilir) merkezsiz kripto para olan “bitcoin”i gerçekleştirdi.
Bitcoin, litecoin, peercoin, ethereum derken günümüzde binlerce kripto para farklı teknolojiler ve projeler üzerinden insanların kullanına sunuldu ve bütün donyada büyük bir ticaret hacmine ulaştı.

Kripto Para Borsası Nedir?

Evet madem sanal da olsa kripto paralar piyasada dolaşıyorsa bu varlıkların değerlerini belirlemek ve takas yöntemi ile ticaretlerini yapmak amacı ile çeşitli ülkelerde kripto para borsaları kuruldu ve bu borsalar üzerinden bitcoin ve diğer coinlerin ticaretleri yapılmaya başlandı.
Sanal paraların gerçek para ile alınması için borsa hesabına paranızı transfer edip, borsada bir sanal cüzdan oluşturup paranız ile kripto paralar alıp bu cüzdanlarda saklayabilir, ya da 24 saat açık olan borsalarda alım satım işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.
Kripto para borsalarında en ünlüsü Binance olmakla beraber hemen hemen her ülkede yerel borsalar da kurulmuş durumda. Hatta bu borsalardan bazıları kendi kripto paralarını da piyasaya sürerek, müşterilerine hediye ediyorlar. Sağlam hikâyesi olan altcoinlerin gelecekte oldukça fazla kazandıracağına inanıyorsanız sizin için de bir yatırım aracı olabilirler.

Kripto Para Güvenli mi?

Kripto paralar aslında mantık olarak herhangi bir resmi kuruma bağlı olmadıkları için yatırım yapmak ve kullanım açısından güvenlidir. Değerini arz ve talep dengesi belirler. Keyfi olarak değerinin yükselmesi veya düşmesi mümkün değildir.
Bununla birlikte kripto paraların kimden, kime gittiği 256 bit şifreleme ile şifrelendiği için kişisel verilerin saklanması konusunda güvenlidir. Bununla birlikte kişinin onayı olmadan başka cüzdana transfer edilemezler.

Kişinin onayı kelimesine dikkat çekmek lazım. O zaman kripto paranızı sakladığınız sanal cüzdanın şifresini unutursanız veya soğuk cüzdan adı verilen kripto paralarınızı sakladığınız medyayı (usb bellek, sabitdisk, cd-dvd vb ) kaybederseniz kripto para varlığınızı kaybettiniz demektir.
Bilgisayar korsanları hesaplarınızı ele geçirirse ve sizin adınıza hesaplarınızdaki varlıkları bir başka sanal cüzdana transfer ederlerse o zaman hak iddia edemezsiniz. Kendi güvenlik önlemlerinizi almalı ve kripto para işlemleri yaptığınız cihazların güvenli olduğundan emin olmalısınız.
Bunun dışında transfer esnasında sanal cüzdandan başka sanal cüzdana özel bir kod ile gönderme yapıldığı için kodda herhangi bir hata yaparsanız paranızı geri almanız imkansızdır.
Kullandığınız kripto para borsasının da güvenli olması önemli bir husus. O yüzden yerel borsalara yatırım yaparken çok dikkatli olmalısınız. Hatta paranızı transfer etmeden önce borsanın kullandığı altyapı hakkında biraz araştırma yapmalısınız.

Kripto Para Bir Balon mu?

Kripto paralar günümüzde oldukça yaygınlaşıyor ve özellikle de bulunduğumuz coğrafyada ülkemiz kripto para yatırımında ilk sırada. Bilen bilmeyen birçok insan bu sektöre yatırım yapıyor ve çok hızlı şekilde para kazananlar ve aynı zamanda kaybedenler mevcut.
Bir çok ulusal şirket kripto para ile ticaret yapmak üzere teknolojiler geliştiriyor. Hatta Tesla otomobilleri Bitcoin ile alma şansınız dahi var. Bazı ülkeler kendi milli kripto paralarını üretmek ve vatandaşlarının kullanımına sunmak üzere çalışmalar yapmaktalar.
Düşünsenize uluslararası ticaret kurallarına göre bir ülkeye ambargo koyduğunuzda o ülkenin diğer ülkeler ile ticaretini Para transfer sisteminden takip edebiliyorsunuz. Ama kripto paraların takibi imkansız olduğundan ambargoların kalktığı ve ülkelerin ticaretlerinin kontrol edilemediğini düşünün.
Bu sistem ile finans kurumlarının almış oldukları fahiş işlem ücretlerinin de önüne geçilmiş oluyor. Örnek vermek gerekirse 1000 Bitcoin (yaklaşık 56 milyon USD) için verilen transfer ücreti 36 USD . Ne kadar komik değil mi?

Bazı alt coinler geçici olabiliyor. Hikayesi bitiyor veya desteği kesiliyor. O zaman da yatırımcılardan yeterince destek alamayan bu coinler de tamamen piyasadan siliniyor.

Kimler Kripto Paralara Karşı?

Aslında resmi kurumlar , finans kurumları, uluslar arası para fonu, gibi bir çok kurum ve kuruluş kripto paraların kullanımına karşılar. Sebeplerini bilirsek neden karşı olduklarını da anlayabiliriz
– Kripto paralar, kara para aklama, silah ve uyuşturucu ticareti yapanlar için bulunmaz bir nimet. Bu yüzden de özellikle bu tür faaliyetleri takip etmekte zorlanan güvenlik ve istihbarat teşkilatları kripto paraların yaygınlaşmasını istemiyorlar.
– Bazı ülkeler kendi para birimi dışında herhangi bir varlıkla ticareti resmen yasaklıyor. Elbette bu yasaklar kripto varlıkların yaygınlaşmasının önüne geçemeyecektir. Ama yine de yasak yasaktır.
– Güney Kore ülkede kritpo varlıkların kullanımının nakit kullanımının önüne geçmesi ve borsalarda bir çok insanın büyük miktarlarda paralar kaybetmesi üzerine bazı katı kurallar koymuştur. Mesela sadece Kore içinde faaliyet gösteren ve dış yatırımcılara kapalı olan bir kripto para borsası mevcut ve Bitcoin orada 10 bin USD daha pahalı.

– Medeni kanunlarla evliliklerde edinilen malların boşanma esnasında eşit dağıtılması esasına binaen, bazı eşlerin varlıklarını kripto varlıklarda saklayarak eşlerinden para kaçırdıkları haberleri hukuken de sıkıntılı durumların olabileceğini göstermekte.
– Bazı kripto varlıkların (Bitcoin, Ethereum gibi) özel bilgisayar sistemleri ile üretilmesi esasına dayanan kripto para madenciliği yüzünden bütün dünyada elektrik enerjisi normalden fazla tüketiliyor ve bu sistemlerde kullanılan (ekran kartı başta olmak üzere) bazı donanımlarda da stok sıkıntısı çekiliyor.

Bir başka yazıda buluşmak üzere Keyifle kalın.