Yüksek Tansiyon Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Hipertansiyon, yani yüksek tansiyon, modern dünyanın en yaygın sağlık sorunlarından biridir. Kalp hastalığı, inme ve böbrek yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bu durum, çoğu zaman belirti vermeden ilerlediği için “sessiz katil” olarak adlandırılır. Peki, hipertansiyon nedir, nedenleri nelerdir ve nasıl önlenebilir? İşte bu soruların cevaplarını ve daha fazlasını bu yazımızda bulacaksınız.

Hipertansiyon Nedir?

Hipertansiyon (yüksek tansiyon), kanın atardamarlara uyguladığı basıncın normalden yüksek olması durumudur. Kalp, vücuda kan pompaladığında, bu kan damarlara bir basınç uygular. Bu basınç, sistolik (büyük tansiyon) ve diyastolik (küçük tansiyon) olarak ikiye ayrılır. Sistolik basınç, kalbin kasılması sırasında oluşan en yüksek basınç, diyastolik basınç ise kalbin dinlenme sırasında oluşan en düşük basınçtır. Kan basıncı, yaş, cinsiyet, fiziksel aktivite düzeyi ve diğer faktörlere göre değişebilir. Genel olarak, sistolik basıncın 140 mmHg’ın üzerinde veya diyastolik basıncın 90 mmHg’ın üzerinde olması hipertansiyon olarak kabul edilir.

Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) Nedenleri

Hipertansiyonun kesin nedeni her zaman tam olarak anlaşılamamakla birlikte, birçok faktörün bu duruma katkıda bulunduğu bilinmektedir. Bunlar arasında:

• Yaş: Yaş ilerledikçe hipertansiyon riski artar.
• Genetik Yatkınlık: Ailede hipertansiyon öyküsü olan kişilerde bu hastalığa yakalanma riski daha yüksektir.
• Obezite: Fazla kilolu olmak, kan basıncını yükseltebilir.
• Tuz Tüketimi: Fazla tuz tüketimi, vücutta su tutulmasına neden olarak kan basıncını artırabilir.
• Hareketsizlik: Düzenli egzersiz yapmamak, hipertansiyon riskini artırır.
• Stres: Kronik stres, kan basıncını yükseltebilir.
• Sigara İçmek: Sigara, kan damarlarını daraltarak kan basıncını artırır.
• Alkol Tüketimi: Aşırı alkol tüketimi, hipertansiyona yol açabilir.
• Bazı Kronik Hastalıklar: Diyabet, böbrek hastalıkları ve uyku apnesi gibi bazı kronik hastalıklar, hipertansiyon riskini artırır.
• Bazı İlaçlar: Bazı ilaçlar, yan etkisi olarak kan basıncını yükseltebilir.

 

Hipertansiyonun Belirtileri

Hipertansiyonun en büyük tehlikesi, genellikle belirti vermemesidir. Ancak bazı kişilerde baş ağrısı, baş dönmesi, burun kanaması, çarpıntı ve nefes darlığı gibi şikayetler görülebilir. Bu belirtiler, hipertansiyonun ilerlemiş evrelerinde ortaya çıkabilir ve diğer hastalıkların belirtileriyle karışabilir.

Hipertansiyonun Teşhisi

Hipertansiyon tanısı, tansiyon ölçümü ile konur. Tansiyon ölçümü, kol bandı ile yapılan basit bir işlemdir. Tansiyonun tek bir ölçümü ile hipertansiyon tanısı konulmaz. Tanı koymak için farklı günlerde ve farklı zamanlarda en az iki kez tansiyon ölçümü yapmak gerekir.

Hipertansiyonun Tedavisi

Hipertansiyon tedavisi, hastanın genel sağlık durumu, yaş, diğer sağlık sorunları ve kan basıncı değerlerine göre belirlenir. Tedavi genellikle yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisi ile birlikte yapılır.

• Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
  • Sağlıklı beslenme: Tuz tüketimini azaltmak, potasyum açısından zengin besinler tüketmek, meyve ve sebze ağırlıklı bir beslenme planı oluşturmak.
  • Düzenli egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta şiddette aerobik egzersiz yapmak.
  • Kilo verme: Fazla kilolarından kurtulmak.
  • Sigarayı bırakmak: Sigara içmeyi bırakmak.
  • Alkol tüketimini azaltmak: Alkol tüketimini sınırlamak veya tamamen bırakmak.
  • Stres yönetimi: Stresle başa çıkmak için gevşeme teknikleri öğrenmek.
• İlaç Tedavisi:
  • Eğer yaşam tarzı değişiklikleri kan basıncını kontrol altına almıyorsa, doktorunuz ilaç tedavisi önerebilir. Kan basıncını düşüren birçok farklı ilaç bulunmaktadır.

Hipertansiyonun Komplikasyonları

Hipertansiyon (yüksek tansiyon), tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu komplikasyonlar arasında kalp hastalıkları (kalp krizi, kalp yetmezliği), inme, böbrek hastalıkları, görme bozuklukları ve anevrizma sayılabilir.

Hipertansiyonun Önlenmesi

Hipertansiyonun tamamen önlenmesi mümkün olmasa da, sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek riskini önemli ölçüde azaltabiliriz. Düzenli olarak tansiyon ölçtürmek ve doktorunuzun önerilerine uymak da erken teşhis ve tedavi için önemlidir.