Pide Nedir? Pizzanın Yerini Alabilir mi?

Ekmek her toplumun beslenme kültüründe farklı şekillerde kullanılmıştır. Ekmeğin içerisine konulan malzemeler ve pişirilmiş tekniği her yörede, her toplumda farklılaşma göstermektedir. Bununla birlikte savaşlar, göçler vb. kültürel etkileşimler sonucunda dünya üzerinde herhangi bir toplumun ekmeğini farklı bir bölgede görüp tadabilirsiniz. Bu yazımda sizlere Pide Nedir sorusunun cevabını vermeye çalışacağım.

 

Pide Nedir?

Pide mayalanmış ekmek hamurunun inceltilerek, üzerine peynir, et, kıyma, patates vb. malzemelerin yerleştirilmesi sonrasında odun ateşinde pişirilmesi ile hazırlanan kültürel bir yiyeceğimiz. Bizim kültürümüz dışında da farklı ülkelerde pizza, taco vb. formatlarda benzerleri mevcut. Pişirilme şekli, sunumu ile ülkemize özgü yemeklerden sayılan pide ülkemizde bir çok bölgede farklı tarifler ve şekillerde bizlere sunulmakta.

Ayrıca üzeri boş olarak doğu ve güneydoğu bölgelerimizde her gün, diğer bölgelerde ise Ramazan aylarında soframızda yemeklerin yanında tüketilmekte.

 

Pidenin  Tarihi

 

Pide Osmanlı zamanında yoğun şekilde yapılıp tüketilmekte olan bir ekmek türü. İnce ekmeğin sindirimi daha kolay olduğu için zaten Osmanlı döneminde yoğun olarak tüketilmekte idi. Ekmeği yassı yapıp tüketmek Osmanlı’dan geliyor. Fırıncının biri ekmek yaptığı hamurun hepsini kullanmaz, bir kısmını ayırır. Ertesi gün ekmek yapacağında ise önceki günden kalan hamur aklına gelir ve onu da ekmek yapar  bekleyen hamurun daha yumuşak ve lezzetli olduğunu derede ve mayalanmış hamurun ekmek için kullanılmasına başlanmış olur.

Zaman içinde 15. Yüzyıldan sonra Ermenilerin fırıncılık yapması ile Ermeni kültürüne geçiyor. Günümüzde Ermenilerin kültürel miras olarak Lavaş ve Pideyi tescil ettirmeleri gerçeği pek değiştirmiyor.

İnce hamurun işine malzeme koyan ve gözleme, çiğ börek, katmer olarak tüketen bir toplumun, lahmacun gibi milli bir yemeği olan bir toplumun Pideyi icat edemeyeceğini düşünmek bana saçma geliyor.

 

Malzemeli Pide

 

Üzerine kıyma harcı, kuşbaşı harcı, peynir, sucuk, kaşar, patates, yumurta, vb. Malzemeleri koyarak odun ateşinde pişirerek pideyi herkesin tüketebileceği bir formatta sunmak büyük bir hizmet. Sonucunda ülkemizde bir çok pide ustası yeteneklerini konuşturuyor ve farklı konseptlerde pideyi önümüze sunuyorlar.

Benim favori pidem ise kuşbaşı kıymalı pide. Isparta’da Davraz Pide Salonunun sahibi Mustafa Abi bu konuda oldukça iyi. Mustafa Abi, kararsız kaldığımız bir günde kuşbaşı kıymalı pideyi bize teklif ettiğinde olur mu acaba demiştik. Ama arkadaşlar ile denediğimizde gerçekten farklı bir lezzet olduğunu fark ettik. Çocuklarımın kültürel yemeklere uzak kalmaması için pizzaya da benzeyen kuşbaşı kaşarlı pide yediriyorum.

 

Ama asıl lezzetli pide  tuzsuz taze peynir ile şekerin pide üzerinde buluşması ile oluyor. Pidenin kenarlarını havuz gibi yapan usta, eriyen peynir ve şekerin pidenin üzerinden akmasını engelliyor. Şeker hafif karamelize olduğunda ise pidenin lezzetini başka yerde bulamazsınız. Bu pideyi peynirli ekmek olarak Elazığ’da geçen çocukluğum zamanından hatırlıyorum. Mustafa Abinin taze peynir işe şekeri buluşturması bana hep çocukluğumu hatırlatıyor.

Konya’nın etli ekmek gibi bir lezzetinden de bahsetmeden geçemeyeceğim. Ekmek hamurunda beyaz un yerine kepekli un kullanarak daha sağlıklı bir pide sunuyor Konya’nın ustaları. Boyut olarak 2 pidenin birleşiminden oluşan etli ekmek sunum ve lezzet olarak biraz daha diğer pidelerden ayrılıyor.

 

Sizin de yolunuz Isparta’ya düşerse Mustafa Abinin pidelerini denemek isterseniz eğer Davraz Pide’   ye mutlaka uğrayın derim.